Solutions to Standing Waves
หลังจากฉบับที่แล้วผมได้ทิ้งท้ายว่าสัดส่วนห้องHome Theater ถ้าไม่เหมาะสมจะทำอย่างไร ก่อนที่จะพูดถึงการแก้ปัญหานี้เราต้องมาทำความเข้าใจต้นตอของปัญหาในเรื่องนี้ก่อน โดยปกติห้อง Home Theater ของเราที่อยู่ในบ้านมักจะเป็นห้องหนึ่งในบ้าน หรือมุมสักมุมในบ้านที่มีขนาดไม่ใหญ่มากนัก ดังนั้นปัญหาของเสียงที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ในห้องขนาดเล็กก็คือ Standing Waves หรือที่เรียกกันบ่อยๆว่า Room Modes บางครั้งก็อาจเรียกว่า Bass Modes ซึ่งมันเป็นปรากฏการณ์ที่เสียงเดินทางสะท้อนไปมาระหว่างผนังตั้งแต่สองผนังขึ้นไป และเมื่อระยะห่างระหว่างผนังมีค่า 0.5, 1, 1.5, 2, 2.5, 3 ฯลฯ เท่าของความยาวคลื่นหนึ่งๆ มันก็จะเกิดการเพิ่มพลังงานเสียงที่ความถี่นั้นๆขึ้นในบางตำแหน่ง และหักล้างคลื่นเสียงความถี่นั้นๆในบางตำแหน่ง เมื่อสะท้อนกลับไปมาหลายๆรอบ(resonant behavior) เช่นเมื่อระยะห่างระหว่างผนังสองข้างมีขนาดเท่ากับ ½ ของความยาวคลื่นพลังงานที่สะท้อนไปมาก็จะเพิ่มขึ้นบริเวณใกล้ผนังทั้งสองด้านซึ่งเราเรียกว่า peak หรือ node ส่วนบริเวณตรงกลางคลื่นก็จะหักล้างกันเกิดเป็นบริเวณที่มีค่าพลังงานเสียงน้อยกว่าบริเวณอื่นเราก็จะเรียกว่า dip หรือ null หรือ anti node เมื่อนำมาวาดเป็นรูปให้เข้าใจได้ง่ายก็จะเป็นดังรูป ตรงกลางเป็นตำแหน่ง dip ส่วนริมผนังทั้งสองข้างก็จะเป็นบริเวณที่มีพลังงานมากกว่าบริเวณอื่น แต่พลังงานทั้งสองข้างของ dip จะเป็นขั้ว(Polarities) ที่ตรงข้ามกัน โดยเราจะเรียกการเกิด resonance […]
Acoustical Design และ Calibration ในมุมมองของ THX และ HAA
ได้รับปากคุณนาวีไว้ว่าจะเขียนบทความเกี่ยวข้องกับการ Set up ระบบเสียงของ Home Theater ที่ THX และ HAA (Home Acoustics Alliance) ได้แนะนำไว้เพื่อใช้ในการติดตั้ง และcalibration ระบบเพื่อให้ได้ตามมาตรฐานที่ระบบHome Theater ควรจะเป็น โดยผมคงเริ่มจากจุดง่ายๆ ที่สำคัญ และนำไปใช้ได้จริงๆก่อน ส่วนในรายละเอียดถ้ามีโอกาสค่อยนำเสนอต่อไป คงต้องเริ่มต้นจากวัตถุประสงค์ของ THX ก่อนว่าห้อง Home Theater เสียงที่เขาต้องการควรเป็นอย่างไร THXได้แนะนำไว้ว่าอย่างแรกคือ เสียงทั้งหมดต้องเกี่ยวข้องกับเนื้อหาที่กำลังปรากฏอยู่บนจอ โดยไม่ทำให้วอกแวกหรือเสียสมาธิจากเนื้อหาที่กำลังดูอยู่ การดูนี้ต้องไม่ทำให้เกิดการเหนื่อย หรือเมื่อยล้าจนเกินไป โดยเสียงนี้ต้องถูกสร้างมาจากใน Studio เท่านั้น เสียงอื่นๆที่ไม่ได้ยินใน Studio ก็ไม่ควรได้ยินในห้อง Home Theater เช่นกัน นอกจากนี้แล้วที่นั่งดูทุกที่ต้องได้ยินเสียงที่ดีเหมือนกันทั้งหมด และที่สำคัญไม่ได้เน้นที่ราคาของอุปกรณ์ พูดง่ายๆก็คือ THXเขาต้องการเสียงที่เมื่อผู้กำกับมานั่งดูแล้วบอกว่านี่แหละคือหนังของเขา เป็นหนังที่เขาอยากให้ผู้ชมได้ดูในแบบนี้ เป็นเสียงที่เขาอยากให้เราได้ยิน ไม่ใช่เป็นเสียงที่เราอยากได้ยิน ดังนั้นการทำห้องให้ทั้งภาพ เสียง และสภาพแวดล้อมทั้งหลายให้ใกล้เคียงกับผู้กำกับได้ยินในสตูดิโอ เท่าที่งบประมาณจะอำนวยจึงเป็นวัตถุประสงค์หลักของ THX และ […]