Room Tuning

ฉบับนี้นับเป็นฉบับที่ผมเขียนลงหนังสือครบรอบปี 12ฉบับพอดี ที่ผ่านมาก็มีเนื้อหาในด้านต่างๆที่เกี่ยวข้องกับเสียงในห้องHome theater ว่าแล้วฉบับนี้ขอรวบยอดมาให้เห็นภาพชัดเจนขึ้นว่าที่เคยกล่าวมาทั้งหมดแล้วนี่ถ้าเราต้องการทำการปรับห้องดูหนัง(room tuning) อะไรบ้างที่มีบทบาทต่อเสียงในห้องHome theaterของเรา ผมจะบอกไว้เป็นเปอร์เซนต์เพื่อให้เห็นภาพคร่าวๆว่าอันไหนสำคัญมากอันไหนสำคัญรองลงมานะครับไม่ได้หมายความว่าทุกห้องจะเป็นตัวเลขเปอร์เซนต์แน่นอนเท่านี้ 70% คือตำแหน่งของลำโพงต่างและตำแหน่งนั่งฟัง เนื่องจากห้องhome theaterของเรามีวัตถุประสงค์ที่สำคัญคือให้เสียงออกมาใกล้เคียงกับต้นฉบับที่เขาบันทึกมาให้มากที่สุด ดังนั้นเราจึงต้องพยายามให้ลดการinteraction ระหว่างลำโพงกับผนัง หรือกับวัตถุต่างๆภายในห้อง เพื่อให้เสียงที่มันสะท้อนมาจากผนัง จากพื้นผิวต่างๆ ไม่ทำให้เกิดphase cancellationที่รุนแรงในตำแหน่งนั่งฟัง และก็ต้องพยายามลดปัญหาเรื่องStanding Wave หรือroom mode ซึ่งวิธีป้องกันที่ได้ผลที่ดีที่สุดในเรื่องนี้ก็คือสัดส่วนความกว้าง ความยาว ความสูงของห้อง ดังที่ผมเคยเขียนไว้ในหนังสือVideophileฉบับปลายๆปีที่แล้วลองไปหาอ่านดูครับ 25% ที่มีบทบาทในห้องก็คือAcoustical Treatment โดยเฉพาะการแก้ปัญหาในเรื่องFirst Order Reflections จากผนังต่างๆ วิธีที่จะหาตำแหน่งFirst Reflectionsได้ง่ายๆก็คือการให้กระจกสะท้อนตำแหน่งtweeterของลำโพงว่าตำแหน่งกระจกอยู่ตรงไหนที่เวลาดูตรงตำแหน่งนั่งฟังหลักแล้วเห็นtweeterของลำโพงเราก็วางตัวAbsorptionไว้ตรงตำแหน่งนี้เพื่อป้องกันไม่ให้First Reflectionsมีความรุนแรงและทำให้เกิดphase cancellation กับเสียงหลักที่ออกมาจากลำโพงมาหาตำแหน่งนั่งฟัง ส่วนที่เราสามารถใช้กระจกที่สะท้อนตำแหน่งของลำโพงได้นั้นก็เพราะว่าโดยปกติที่ความถี่ที่มากกว่า 400Hz ขึ้นไป คลื่นเสียงจะมีลักษณะทางPhysicsใกล้เคียงกับคลื่นแสง ที่มีการสะท้อนเหมือนกันแต่ถ้าความถี่ที่ต่ำกว่านี้คลื่นเสียงจะมีการเคลื่อนที่ไม่เหมือนคลื่นแสงแล้ว นอกจากนั้นการเปลี่ยนแปลงขนาดของห้อง และreverb time ก็สามารถแก้ปัญหาเสียงเบสได้ โดยอาจจะใช้พวกBass Trapsต่างๆ ทั้งนี้ก็เพราะเสียงเบสมักจะเป็นปัญหาหลักๆของห้องHome theaterเกือบทุกห้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งห้องที่ไม่มีความสมมาตรกัน ส่วนอีก5%ก็คือ […]